Yaratıcı Drama Nedir?
Yaratıcı drama; eğitimli bir eğitmen tarafından yönetilerek çocukların tiyatro oyunları ve doğaçlamalar kullanarak sosyal beceriler ve akademik konularda çalışmalarına yardımcı olan, eğitim amaçlı kullanılan bir tiyatro türüdür.
Yaratıcı drama öğrencilere; fikir, davranış yaratıcılık ve okul müfredatını özümsemek için gerekli altyapıyı sağlar. Nihayetinde yaratıcı drama, bir tiyatro ortamında hayal gücü, konsantrasyon ve duyusal farkındalığı birleştiren, öğrenmeye yönelik alışılmışın dışında bir yaklaşımdır.
Yaratıcı Drama ile Hayal Gücünü Geliştirmek
Hayali oynamayı hatırlıyor musun? Kılıcını kullanan bir şövalye ya da imparatorluğunu yöneten bir kraliçe olduğunu hayal edebilirsin. Şimdi, okul konularını öğrenirken ve sosyal dinamikleri keşfederken diğer karakterlerle birlikte bir sınıfta bir şövalye veya kraliçe gibi davranabilseydiniz ne olurdu?
Drama etkinliklerini sınıfta kullanmanın yararları başlıklı yazıyı okuyarak daha fazla bilgiye ulaşabilirsiniz.
Bu yazıda da çocuklara hareket ve drama yoluyla öğretim konusu detaylı olarak anlatılıyor:
Yaratıcı Drama Sanatı
Yaratıcı dramanın dramatik oyundan (inandırma oyunu) farkı sanat biçimi, liderin eğitimi ve yapılandırılmış çevre gibi faktörlerdir. Ancak yaratıcı drama, sosyal büyümeyi ve akademik gelişmeyi hedefleyen bir öğrenme atmosferi yaratmak için oyun unsurları üzerine kuruludur. Matematik, sosyal bilgiler, fen bilimleri, dil sanatları gibi konularda hayal güçlerini kullanabilen çocuklar, işitme, konuşma, görsel motor, problem çözme ve karar verme becerilerini geliştirme fırsatı buluyor. Yaratıcı drama aynı zamanda sözcük dağarcığının ve bağımsız düşüncenin gelişimini de teşvik eder.
Çocuklar, rol yapma egzersizleri yaparak kendileri ve başkaları hakkında sosyal olarak bilgi edinmek isteyebilirler. Bir hikayeyi dramatize etmek, öğrencilerin yeni alternatifler bulmasına ve kararlar almasına yardımcı olur. Alıştırmalar, akademik alanlarda yardımcı olurken aynı zamanda çalışma becerilerini ve dili pekiştirmek için araştırılmış ve yapılandırılmıştır. Ancak, yaratıcı drama resmi değildir ve yazılı senaryo kullanılmaz. Alıştırmalardaki diyalog doğaçlamadır. Doğaçlama konuları çocuklar tarafından tartışılan ve geliştirilen hikayeler ve konulardır.
Yaratıcı Drama Teknikleri
Yaratıcı drama aşağıdaki teknikleri içerir:
Pandomim
Konuşmadan ne kadar çok şey söyleyebileceğimizi ve ne kadarını jestlerle iletişim kurabileceğimizi gösteren sözsüz iletişimin ifadesidir.
Doğaçlama
Doğaçlamalar; önceden planlanmış sahneleri olmakla birlikte eylem ve diyalog o anda kendiliğinden gerçekleştirilir.
Rol Yapma
Rol yapma oyununda çocuklar bir yaşam problemini canlandırırlar ve senaryoda farklı roller oynarlar.
Duyu Hafızası
Duyu hafızası doğaçlama ile egzersizler beş duyuyu; görme, koku, ses, dokunma ve tat almayı vurgular. Ayrıca ses ve görsel algı üzerinde çalışır. Hayatı duyularımızla deneyimliyoruz. Duyularımız aynı zamanda görme ve işitme, okuma ve okuduğunu anlama için temel araçlardır.
Duygular
Çocuklar bu egzersizlerle duygularını ifade etmeyi ve anlamayı öğrenirlerken rol oynama yoluyla kendi duygularını ve başkalarının duygularını keşfetmek için güvenli bir yere sahip olurlar.
Karakterizasyon Doğaçlamaları
İnsanların fiziksellik, kültür, yaş, din ve etnik köken gibi benzerliklerini ve farklılıklarını öğretir. Çocuklar edebiyattaki gerçek insanlar ve karakterler hakkında bilgi edinebilir ve canlandırdıkları kişi gibi nasıl düşüneceklerini, hissedeceklerini, hareket edeceklerini ve davranacaklarını deneyimleyebilirler.
Diyalog
Çocuklar diyaloğu düşüncelerini, fikirlerini ve duygularını ifade etmek için kullanırlar. Canlandırdıkları sahnelerdeki diyaloğu tartışıp düzenleyebilirler ve ardından sahneler oynandıktan sonra sahnelere tepkilerini ifade ederler.
Hikaye Dramatizasyonu
Son olarak hikaye dramatizasyonu ile çocuklar yazdıkları, keyif aldıkları veya daha önce duydukları hikayeleri canlandırırlar.
Yaratıcı Drama Egzersizleri
Yaratıcı drama bir teknikler sırasını takip eder, böylece öğrenciler bir sonrakine geçmeden önce her alandaki kavramları kavrayabilirler. Egzersizlerin sırası şöyledir:
- Pandomim
- Duyu Belleği Doğaçlama
- Duygular
- Karakterizasyon
- Diyalog
- Öykü Dramatizasyonu
- Doğaçlama ve rol yapma bu disiplinlerin her birinde kullanılır.
Yaratıcı Drama Metodolojisi
Yaratıcı drama uygulamalarında kullanılan birçok teknik/yöntem/oyun vardır.
Yöntemlere örnek: İşbirlikli öğrenme, açık hava eğitimi, sorgulamaya dayalı öğrenme, grupla öğrenme vb.
Tekniklere örnek: Rol kartları, doğaçlamalar, rol oynama, ritüel vb.
Oyunlara örnek: Ayna oyunu, dokunma oyunları, mevsimler, vücut parçalarına göre bağlama, ayar, sandalye macerası vb.
Sonuçlar
Deneyimlerime dayanarak yaratıcı drama, atölye çalışmaları kapsamında ve sonrasında katılımcılara sağladığı faydaları şöyle sıralayabiliriz:
- Yaratıcılık ve estetik gelişim sağlamak,
- Eleştirel düşünme becerilerini geliştirmek,
- İletişim becerilerini geliştirmek,
- Kendini tanımak,
- Problem çözme becerilerini geliştirme
- Hayal gücü geliştirme,
- Dinleme becerisi geliştirme,
- Empati becerisi geliştirme,
- Bireyde; grup çizelgeleme, grup karar verme, yeni çözümler üretme yeteneği geliştirme.
Değerlendirme
Avantajları
- Yaratıcılık ve estetik gelişimin sağlanması,
- Eleştirel düşünme becerilerinin geliştirilmesi,
- İletişim becerilerinin geliştirilmesi,
- Kendini tanıma,
- Problem çözme becerilerinin geliştirilmesi,
- Hayal gücünün geliştirilmesi,
- Dinleme becerilerinin geliştirilmesi,
- Empati becerilerinin geliştirilmesi,
- Bireyde; grup çizelgeleme, grup karar verme, yeni çözümler üretme yeteneği geliştirme.
Dezavantajları
Yaratıcı drama lideri, etkinliğe başlamadan önce katılımcılarını iyi tanımak zorundadır. Aksi takdirde işlem sırasında bazı sorunlar görülebilir. Örneğin; lider katılımcılarını gözetmiyorsa veya ders sürecini iyi hazırlamıyorsa; katılımcılar drama sürecinde sıkılabilirler, süreci devam ettirmek istemeyebilirler ve şikayetleri olabilir.
“Yaratıcı Drama ile Çocuk Kendini Keşfeder”
Ve şimdi de gelin Oyna ve Öğren Anaokulumuzun çocukların hayal gücünü geliştirerek hayata hazırladığı programların yürütücüsü ve tasarlayıcısı Yaratıcı Drama öğretmenimiz Önder Saraçlı’ya kulak verelim. Bir davranışı, bir cümleyi, bir olayı, bir kavramı tiyatro tekniklerinen yararlanarak canlandırma sanatı olan yaratıcı drama kavramının tiyatro kökenli olduğunu vurgu yapan öğretmenimiz Önder Saraçlı yaratıcı drama hakkında şunları söyledi “Yaratıcı drama anaokulu çağındaki çocukta hayal gücünü geliştirdiği gibi yaratıcılığı da geliştirir. Yaratıcı drama eğitiminde öğrencinin öğrendiğini yaşayarak rol oynama, doğaçlama ve değerlendirme tekniğiyle yaşayarak öğrenmesi sağlanır. Yaratıcı drama eğitiminde hedeflerimiz olarak yaratıcılığı geliştirme, grup içi çalışabilme, dil ve iletişim becerilerini kazandırma, kendine güven duyma, somut kavramları soyutlaştırma olarak birkaç tanesini sayabiliriz. Yaratıcı drama çocuklara kendini keşfetme, kendini başkalarının yerine koyabilmelerine fırsat ve olanakları verir. Bir disiplin, öğretim yöntemi ve estetik eğitimidir. Yaratıcı drama eğitimini alan bir çocuk kendi hayatında kendini keşfetme yolculuğuna çıkar. Dramada yapılan her şey çocuğun gerçekliğinden yol alır. Bunları hayal dünyasıyla birlikte yaşadığı, gördüğü, gözlemlediği ve öğrendiklerinden yola çıkarak yeniden anlamlandırır ve canlandırır. Drama gerçek dünya ile kurgulanan dünya etkileşiminden doğar. Bir drama çalışması ısınma-canlandırma-değerlendirme aşamalarından oluşmaktadır. Öncelikle yapacağımız drama çalışmasının ilk aşaması olan ısınma çalışmasında, sınıf içinde çocukların birbirine kaynaşması ortama ve konuyu ısınması sağlanır.”
Canlandırma aşamasında çocuk, kendisinden istenen duyguları doğaçlama olarak canlandırır diyen Saraçlı “Bu yüzden içinden geldiği gibi konuşur. Bu, çocuğun kendini özgür hissetmesini sağlar. Değerlendirme aşamasında ise o günkü yapılan çalışmalar ile alakalı neler hissettikleri sorulur. Değerlendirme aşamasında buna benzer açık uçlu sorular sorma ve duyusal bilişsel soru sorma yöntemleri kullanılır. Böylece yapılan dramanın değerlendirmesini gerçekleştirmiş oluruz.” diyerek sözlerini sonlandırdı.
Okulumuzun eğitimleri hakkında detaylı bilgi almak için lütfen eğitim uzmanımızla iletişime geçin.